شناخت روز عرفه - اعمال شب و روز عرفه

شناخت روز عرفه - اعمال شب و روز عرفه - عدم نزول آیه اکمال در روز عرفه  - علت نامگذاری روز عرفه - حضرت آدم (ع) و ابراهیم(ع) و محمد(ع) و امام حسین(ع) در روز عرفه  

 

دل در جوشش ناب عرفه، وضو می گیرد و در صحرای تفتیده عرفات، جاری می شود. آن جا که ایوان هزار نقش خداشناسی است. لب ها ترنم با طراوت دعا به خود گرفته و چشم ها امان خود را از بارش توبه، از دست داده اند. دل، بیقرار روح عرفات، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) شده است. پنجره باران خورده چشم ها از ضریح اجابت، تصویر می دهد و این صحرای عرفات است که با کلمات روحبخش دعای امام حسین (ع) و اشک عاشقان او بر دامن خود اجابت را نقش می کند. اشک و زمزمه ما را نیز بپذیر، ای خدای عرفه.

 
 عرفات نام جایگاهی است که حاجیان در روز عرفه (نهم ذی الحجه) در آنجا توقف می کنند و به دعا و نیایش می پردازند و پس از برگزاری نماز ظهر و عصر به مکه مکرمه باز می گردند و وجه تسمیه آنرا چنین گفته اند که جبرائیل(ع) هنگامی که مناسک را به ابراهیم می آموخت، چون به عرفه رسید به او گفت "عرفت" و او پاسخ داد آری، لذا به این نام خوانده شد. و نیز گفته اند سبب آن این است که مردم از این جایگاه به گناه خود اعتراف می کنند و بعضی آن را جهت تحمل صبر و رنجی می دانند که برای رسیدن به آن باید متحمل شد. چرا که یکی از معانی "عرف" صبر و شکیبایی و تحمل است. (1)
  

فَتَلَقی آدَمُ مِنْ رَبِّه کَلماتُ فتابَ عَلیهِ اِنَّه هو التَّوابُ الرّحیمْ 
 
آدم از پروردگارش کلماتی دریافت داشت و با آن به سوی خدا بازگشت و خداوند، توبه او را پذیرفت، چه او توبه پذیر مهربان است. 
  

 
 طبق روایت امام صادق(ع)، حضرت آدم(ع) پس از خروج از جوار خداوند، و فرود به دنیا، چهل روز هر بامداد بر فرار کوه صفا با چشم گریان در حال سجود بود، جبرئیل بر آدم فرود آمد و پرسید:
 
ـ چرا گریه میکنی ای آدم؟
 
ـ چگونه میتوانم گریه نکنم در حالیکه خداوند مرا از جوارش بیرون رانده و در دنیا فرود آورده است.
 
ـ ای آدم به درگاه خدا توبه کن و به سوی او بازگرد.
 
ـ چگونه توبه کنم؟
 
جبرئیل در روز هشتم ذیحجه آدم را به مِنی (مِنا) برد، آدم شب را در آنجا ماند. و صبح با جبرئیل به صحرای عرفات رفت، جبرئیل هنگام خروج از مکه، احرام بستن را به او یاد داد و به او لبیک گفتن را آموخت و چون بعد از ظهر روز عرفه فرا رسید تلبیه را قطع کرد و به دستور جبرئیل غسل کرد و پس از نماز عصر، آدم را به وقوف در عرفات واداشت و کلماتی را که از پروردگار دریافت کرده بود به وی تعلیم داد، این کلمات عبارت بودند از:
 
 

سُبحانَکَ اللهُمَ وَ بِحمدِک 

خداوندا با ستایشت تو را تسبیح میگویم 

  
لا الهَ الاّ اَنْتْ  

جز تو خدایی نیست 

  
عَمِلْتُ سوء وَ ظَلَمْتُ نَفْسی  
کار بد کردم و بخود ظلم نمودم 

   
وَ اِعْتَرِفْتُ بِذَنبی اِغْفرلی  

به گناه خود اعتراف میکنم 

  
اِنَّکَ اَنْتَ اَلغَفور الرّحیمْ  
تو مرا ببخش که تو بخشنده مهربانی 
  

.: اگر در نمایش متن دعا مشکل دارید، متن را انتخاب و کپی کنید و در نرم افزار NotePad مشاهده نمایید :. 

 
حضرت آدم(ع) تا هنگام غروب آفتاب همچنان دستش رو به آسمان بلند بود و با تضرع اشک میریخت، وقتی که آفتاب غروب کرد همراه جبرئیل روانه مشعر شد، و شب را در آنجا گذراند. و صبحگاهان در مشعر بپاخاست و در آنجا نیز با کلماتی به دعا پرداخت و به درگاه خداوند توبه گذاشت......
 
 
حضرت ابراهیم (ع) در عرفات 
 
در صحرای عرفات، جبرئیل، پیک وحی الهی، مناسک حج را به حضرت ابراهیم(ع) نیز آموخت و حضرت ابراهیم(ع) در برابر او میفرمود: عَرِفتُ، عَرِفتُ (شناختم، شناختم).
 
 
پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) در عرفات  

و نیز دامنه کوه عرفات در زمان صدر اسلام، کلاس صحرایی پیامبر اسلام(ص) بود و بنا به گفته مفسرین آخرین سوره قرآن در صحرای عرفات بر پیغمبر(ص) نازل شد و پیغمبر این سوره را که از جامع ترین سوره های قرآن است و دارای میثاق و پیمانهای متعدد با ملل یهود، مسیحی و مسلمان و علمای آنها میباشد، و قوانین و احکام کلی اسلام را در بر دارد، به مردم و شاگردانش تعلیم فرمود.
 
و طبق مشهور میان محدثان، پیامبر(ص) در چنین روزی سخنان تاریخی خود را در اجتماعی عظیم و با شکوه حجاج بیان داشت:
 
....... ای مردم سخنان مرا بشنوید! شاید دیگر شما را در این نقطه ملاقات نکنم. شما به زودی به سوی خدا باز میگردید. در آن جهان به اعمال نیک و بد شما رسیدگی میشود. من به شما توصیه میکنم هرکس امانتی نزد اوست باید به صاحبش برگرداند. هان ای مردم بدانید ربا در آئین اسلام اکیداً حرام است. از پیروی شیطان بپرهیزید. به شما سفارش میکنم که به زنان نیکی کنید زیرا آنان امانتهای الهی در دست شما هستند، و با قوانین الهی بر شما حلال شده اند.
 
....... من در میان شما دو چیز به یادگار میگذارم که اگر به آن دو چنگ زنید گمراه نمیشوید، یکی کتاب خدا و دیگری سنت و (عترت) من است.
 
هر مسلمانی با مسلمان دیگر برادر است و همه مسلمانان جهان با یکدیگر برادرند و چیزی از اموال مسلمانان بر مسلمانی حلال نیست مگر اینکه آنرا به طیب خاطر به دست آورده باشد....... 

  

 
صحرای عرفات همایش شناخت و خودسازی امام حسین (ع) 
 
حضرت سیدالشهدا، امام حسین (ع) نیز بعد از ظهر روز عرفه همراه با فرزندان و گروهی از اصحاب از خیمه های خود در صحرای عرفات بیرون آمدند، و روی به دامن "کوه رحمت" نهادند و در سمت چپ کوه روی به کعبه، همایشی تشکیل دادند، که موضوع آن به مناسبت روز عرفه (روز شناخت)، شناخت و سازندگی بود. این همایش، تنها جنبه علم و معرفت نداشت بلکه شناخت توأم با عمل و سازندگی و تزکیه و خودسازی بود.
 

---

 

لینکهای مرتبط:  

اعمال شب و روز عرفه و عید قربان
اعمال روز عرفه.1 

اعمال روز عرفه.2

روز نیایش - روز عرفه 

روز عرفه  

عدم نزول آیه اکمال در روز عرفه