قرآن، سنت و روایت سه رکن اساسی در تربیت قرآنی فرزندان است

حجت‌الاسلام والمسلمین «یعقوب جعفری» مفسر قرآن کریم معتقد است که قرآن سنت و روایتسه رکن اساسی در تربیت قرآنی فرزندان است که در قرآن رهنمود‌ها به صورت کلی‌تر و در روایات و سیره ائمه‌(ع) به صورت جزئی‌تر بیان شده اند.

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوب جعفری، پژوهشگر و مفسر قرآن کریم، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران‌(ایکنا)، با اشاره به اهمیت تربیت فرزند از نگاه قرآن، اظهار کرد: خداوند در قرآن کریم در قالب آیات فراوانی، سرپرست خانواده را برای تربیت فرزندان مورد خطاب قرار داده است و مسئولیتی که پدران و مادران در قبال تربیت فرزندان بر عهده دارند را به آنان گوشزد کرده است.

این مفسر قرآن کریم با اشاره به آیه چهار سوره «تحریم»، یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَیْهَا مَلَائِکَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا یَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَیَفْعَلُونَ مَا یُؤْمَرُونَ ﴿۶﴾ ای کسانی که ایمان آورده‏اید خودتان و کسانتان را از آتشی که سوخت آن مردم و سنگهاست حفظ کنید آن آتش فرشتگانى خشن و سختگیر گمارده شده‌اند از آن‌چه خدا به آنان دستور داده سرپیچى نمى‏کنند و آنچه را که مامورند انجام مى‏دهند، اظهار کرد: در این آیه منظور از کسان همان خانواده و فرزندان است که خداوند در این آیه خطاب به انسان‌ها می‌فرماید: هم خودتان و همه خانواده و فرزندانتان را با ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی که در مجموع ارزش‌های اسلامی هستند، همراه کرده و خود و فرزندانتان را از آتش جهنم دور کنید.
هرچند که آیات قرآنی، مباحث تربیتی را به شکل کلی و راهبردی بیان کرده اما در روایات و احادیث پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) به مباحث تربیتی به شکل جزئی‌تری پرداخته شده است

وی با یادآوری اینکه از نگاه قرآن پدران و مادران در برابر فرزندان خود مسئول هستند، عنوان کرد: پدران و مادران باید فرزندان خود را به نحوی تربیت کنند که نوجوانان و جوانان رفتاری شایسته و مورد رضای خداوند از خود بروز داده و مصونیت کامل پیدا کنند تا در نهایت از آتش جهنم که در قرآن نیز بیان شده دور بمانند.

حجت‌الاسلام جعفری در این بخش از سخنان خود با بیان اینکه آیات متعدد قرآن کریم شیوه‌ها و روش‌های تربیتی را به مسلمانان می‌آموزند، گفت: بسیاری از آیات قرآن که به آنان تواصی می‌گوییم مانند آیاتی که به بیان اوصاف مسلمانان از جمله: صبر، مقاومت، ایثار، مهربانی، خلق نیکو و... می‌پردازند، به عنوان آیات تربیتی بوده و خانواده‌ها می‌توانند از این آیات و آموزه‌های قرآنی در تربیت کودکان و نوجوانان خود بهره بگیرند.

این مفسر قرآن کریم در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه مباحث تربیتی و اهمیت تربیت فرزندان در قرآن به صورت کلی بیان شده است، عنوان کرد: هرچند که آیات قرآنی، مباحث تربیتی را به شکل کلی و راهبردی بیان کرده اما در روایات و احادیث پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) به مباحث تربیتی به شکل جزئی‌تری پرداخته شده است. 

وی با اشاره به روایتی از معصومین که «اولاد خود را برای غیر زمان خود تربیت کنید» افزود: منظور از این روایت آن است که پدران و مادران باید توجه داشته باشند که در هر دورانی مسائل جدیدی مطرح می‌شود و آنان باید فرزندان خود را با توجه به شرایط روز و مقتضیات زمان تربیت کرده و تلاش نکنند تا با نادیده گرفتن فرهنگ روز، فرهنگ گذشته را به آنان تحمیل کنند.
اولین مشکلی که در مسیر تربیت قرآنی فرزندان دیده می‌شود بی‌اطلاعی پدران و مادران از مسائل تربیتی و آموزه‌های دینی و قرآنی است و البته نیاز است که آموزه‌ها و مفاهیم قرآنی و دینی از سوی متولیان در سازما‌ن‌های فرهنگی و دینی برای خانواده‌ها تبیین شود

یعقوب جعفری با بیان اینکه مطالب اساسی و ارزشی که در تربیت مورد نیاز است نسبت به گذشته تغییری نکرده و تنها آداب و رسوم تفاوت داشته است، عنوان کرد: پدران و مادران باید توجه کنند و تا آن‌جایی که مخالف شرع نباشد، کودکان و نوجوانان خود را در رفتارها آزاد گذاشته و در عین حال که آنان را مطابق فرهنگ روز تربیت می‌کنند، آموزه‌های قرآنی و دینی را نیز به آنان بیاموزند. 

وی با اشاره به هجمه‌هایی که از سوی کشورهای غربی بر جامعه ما وارد می‌شود، عنوان کرد: با توجه به هجمه‌ای که از سوی کشورهای غربی بر جامعه ما وارد می‌شود، خانواده‌ها باید تلاش کنند تا کودکان و نوجوانان را بنا به تغییرات روز دنیا تربیت کرده و حتی اگر آگاهی کامل در این زمینه ندارند، افرادی را که متخصص در زمینه تربیت قرآنی فرزندان هستند شناسایی کرده و از این کارشناسان کمک بگیرند.

این مفسر قرآن کریم، در این بخش از سخنان خود درباره مشکلات و موانع پیش‌روی تربیت قرآنی کودکان و نوجوان، اظهار کرد: اولین مشکلی که در مسیر تربیت قرآنی فرزندان دیده می‌شود بی‌اطلاعی پدران و مادران از مسائل تربیتی و آموزه‌های دینی و قرآنی است و البته نیاز است که آموزه‌ها و مفاهیم قرآنی و دینی از سوی متولیان در سازما‌ن‌های فرهنگی و دینی برای خانواده‌ها تبیین شود تا آنان بتوانند نقش خود را به خوبی در تربیت قرآنی کودکان و نوجوانان ایفا کنند.

این پژوهشگر قرآنی، مشکل دیگر در تربیت فرزندان را قرار گرفتن نوجوانان و جوانان در معرض شدید‌ترین حملات تبلیغی دانست و گفت: در جامعه امروز که کودکان، نوجوانان و جوانان در معرض شدید‌ترین حملات تبلیغی غیراسلامی قرار گرفته‌ و فرهنگ‌های بیگانه از طریق ماهواره، اینترنت و ... به آنان انتقال داده می‌شود، تربیت کردن فرزند براساس قرآن بسیار مشکل خواهد بود که البته این کار باید با ظرافت کامل انجام شود. 

برنامه‌های کلان از سوی مسئولان تربیتی دولت برای تربیت قرآنی نوجوانان تدوین شود

حجت‌الاسلام یعقوب جعفری، در این بخش از سخنان خود با یادآوری نقش سازمان‌ها و نهادهای مختلف در تربیت قرآنی کودکان و نوجوانان بر وظیفه روحانیون و علمای بزرگ و دست‌اندرکاران مسائل تربیتی در رده دولت اشاره کرد و افزود: برای تحقق تربیت قرآنی فرزندان در جامعه باید برنامه‌های کلان از سوی دست‌اندرکاران مسائل تربیتی دولت، روحانیون و علما تدارک دیده شود.

پژوهشگر و مفسر قرآن کریم، با بیان اینکه آموزش و پرورش نقش اساسی و غیرقابل انکار را در تربیت قرآنی کودکان و نوجوانان دارد، گفت: پس از تدارک دیدن برنامه‌های کلان از سوی مسئولان تربیتی، آموزش و پرورش نیز باید با جمع‌آوزی شیوه‌های موثر در تربیت قرآنی فرزندان این شیوه‌ها را در مدارس مورد استفاده قرار دهد و آموزه‌های قرآنی را فقط به صورت یک درس در کلاس ارائه ندهد.

وی در پایان یادآور شد: آموزش قرآن و مفاهیم قرآنی در کلاس‌های درسی باید به گونه‌ای باشد تا دانش‌آموزان به درس قرآن علاقه پیدا کرده و و درس قرآن را تنها برای گرفتن نمره نخوانند.