پیدایش مذهب صوفی - صوفی کیست ، تصوف چیست ؟

پیدایش مذهب صوفی - صوفی کیست ، تصوف چیست ؟ 

 

بعضیها ضمن اطلاقِ نام اولین صوفی به ابو هاشم کوفی، گفته اند: ابو هاشم اول کسی است که خانقاه جهت صوفیان ساخته است.[1]دکتر غنی نیز بنای خانقاه را در اواخر قرن دوم، توسط ابو هاشم کوفی ذکر می کند، ولی زندگی دسته جمعی صوفیان را در یک صومعه بعید می شمارد.[2]
در مورد اولین خانقاه در محیط اسلامی دو نظر وجود دارد. گروهی به پیروی از خواجه عبدالله انصاری (م 481ه‍.ق) آن را در «رمله» فلسطین (=شام) و عده ای مطابق نظر ابن تیمیه (م 738 ه.ق) آن را در ناحیه «عبادات» و شهر «بصره» دانسته اند.[3]

و چون سران صوفیه نظر اول را معتبر دانسته اند، ما نیز همین را بررسی و پی گیری می کنیم. به گفته خواجه عبدالله انصاری:
«اولین خانقاهی که برای صوفیان بنا شد، در «رمله» شام بود. سبب آن بود که امیری ترسا، یک روز به شکار رفته بود و در راه دو تن را دید که به هم رسیدند و دست در آغوش یکدیگر کردند و در آنجا نشسته و آنچه داشتند از خوردنی، پیش نهادند و بخوردند و برفتند. امیرترسا را معامله و الفت ایشان با یکدیگر خوش آمد... و گفت: من برای شما جایی بسازم تا با یکدیگر آنجا گرد هم آیید؛ پس آن خانقاه را در رمله بساخت.»[4]
این نظریه توسط «عبدالرحمن جامی» (م 898 ه.ق)[5] و زین العابدین شیروانی )م 1253)[6] و نایب الصدر (م 1288 ه.ق) تأیید و بازنویسی شده است.[7]
پس به گفته سران صوفیه، اول خانقاهی که برای صوفیان در سرزمین اسلامی بنا کردند؛ در رمله شام - مرکز دشمنان اهل بیت - به وسیله فرمانروایی مسیحی بوده است. آیا فرمانروای مسیحی در ساختن خانقاه در کشور اسلامی، غیر از ایجاد تفرقه و فاسد کردن عقاید مسلمانان چه هدفی می توانسته داشته باشد؟ نیز معلوم می شود که صوفیگری به یاری مسیحیان وارد جوامع اسلامی شده است.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. سرچشمه‌ی تصوف در ایران، سعید نفسیی 
2. تصوف و تشیع، هاشم معروف الحسینی(ترجمه ی سید محمدصادق عارف)  

برای مشاهده مطلب "صوفی‌ کیست‌، تصوف‌ چیست‌؟" به لینک زیر مراجعه نمایید: 

صوفی‌ کیست‌، تصوف‌ چیست‌؟ 

---

[1] . رازى، امین، هفت اقلیم، ج 1، ص112.
[2] . غنی، قاسم، تاریخ تصوف در اسلام، ص 19.
[3] . کیائى، تاریخ خانقاه در ایران، ص 137.
[4] . انصاری، خواجه عبدالله، طبعات الصوفیه، ص 10 ـ 9.
[5] . جامی، عبدالرحمن، نفحات الانس، ص 32 ـ 31.
[6] . شیروانی، زین العابدین، حدائق السیاحه، ص 258.
[7] . علی شاه، معصوم، طرائق الحقایق، ج 1، ص151.