.: دل نوشته ها :.

ترکیب و مخلوط تمام آنچه در توان برای ارائه داشته ام

.: دل نوشته ها :.

ترکیب و مخلوط تمام آنچه در توان برای ارائه داشته ام

مناظره امام رضا با مأمون و علمای عراق و خراسان

در مجلسی که در محضر حضرت رضا (ع) تشکیل شد، مأمون و عده‌ای از علمای عراق و خراسان حضور داشتند.
مأمون از علما پرسید:« معنی این آیه چیست: « ثم اورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عبادنا»؛ (آیه‌ی 32 سوره فاطر)؛ (پس ما کتاب را نزد بندگان برگزیده‌ی خود به ارث گذاشتیم.)»

علمای حاضر در مجلس گفتند:« مقصود، همه امت است.»
مأمون از امام رضا پرسید:« یا اباالحسن، نظر شما چیست؟»

حضرت رضا (ع) فرمودند:« مقصود عترت طاهره علیهم السلام است. یعنی علم کتاب و قرآن نزد اهل بیت رسول الله است؛ زیرا اگر مقصود، همه‌ی امت بود، باید همه‌ی آنها به بهشت بروند، چون خداوند بعد از این آیه بلافاصله می‌فرماید:« جنات عدن یدخلونها » ( آن وارثین کتاب وارد بهشت می‌شوند ) ولی همه‌ی امت وارد بهشت نمی‌شود؛ پس مقصود عترت ‌پیامبر است؛ همان‌هایی که خداوند فرمودند:« خداوند اراده کرده است که هر گونه پلیدی را از شما اهل بیت بزداید و شما را پاک گرداند.» (آیه 33 سوره احزاب)

و نیز رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم درباره‌شان فرمودند:« من دو چیز گرانقدر نزد شما باقی می‌گذارم: کتاب خدا و اهل بیتم. این دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا کنار حوض کوثر بر من وارد شوند. ببینید با آنها چگونه رفتار می کنید. ای مردم، به آنها چیزی یاد ندهید که از شما داناترند.»

مقصود از آل محمد (ص)
بعضی از علما گفتند:« از رسول خدا روایت شده که آل محمد همان امّت اوست.»
امام این روایت را قبول نکرد و فرمودند:« به من بگویید آیا صدقه بر آل محمد حرام است؟»
گفتند:« بله.»
فرمودند:« آیا بر باقی امت هم حرام است؟»
گفتند:« نه.»
فرمودند:« فرق آل محمد با بقیه همین است. وای بر شما! کجا به انحراف می‌روید؟! آیا از قرآن روگردان شده اید؟! خداوند می‌فرماید:« و ما نوح و ابراهیم را فرستادیم و نبوت و کتاب را در نسل ابراهیم قرار دادیم. پس عده‌ای از آنها هدایت یافتند و عده زیادی از آنها فاسق شدند.» (آیه 26 سوره حدید) طبق این آیه، وارثین انبیا و کتب آسمانی باید افراد متقی و هدایت شده باشند، نه فاسق و تبهکار. مگر قضیه پسر نوح را که معصیت کار بود و هلاک شد، نمی‌دانید؟»

فضیلت اهل بیت بر دیگران
دراین هنگام مأمون پرسید:« آیا خداوند عترت رسول الله را بر سایر مردم فضیلتی داده است؟»
حضرت رضا (ع) فرمودند:« بله، در آیه 33 سوره آل عمران چنین فرمودنده است:« خداوند آل ابراهیم و آل عمران را از همه مردم عالم برگزید.» (آیه 33 سوره آل عمران) و در آیه‌ی 54 سوره‌ی نسا فرمودنده است: « پس کتاب و حکمت و ملک عظیم را به آنان ارث دادیم.» و مقصود از ملک عظیم همان اطاعت از برگزیدگان الهی است که خداوند بعد از آن _ در آیه‌ی 59 همین سوره _ خطاب به همه‌ی اهل ایمان فرمودنده:« ای مؤمنین! از خدا و رسول او و اولی الامر اطاعت کنید.»

علما گفتند:« آیا خداوند متعال «اصطفینا» را در قرآن توضیح داده و خصوصیات برگزیدگان را بیان فرمودنده است؟»
امام فرمودند:« در چند جای قرآن به طور آشکار تفسیر فرمودنده:
یکی آیه تطهیر که ثابت می‌کند اهل بیت از هر گونه پلیدی پاک و مطهرند.

دوم آیه شریفه مباهله که وقتی نازل شد، روشن شد حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) و فاطمه زهرا و حسن و حسین علیهماالسلام، به منزله‌ی جان پیامبرند. ( همان‌طور که در جنگ با بنی ولیعه نیز رسول خدا فرمودند:« به سوی آنها مردی را خواهم فرستاد که مانند جان من است. (و سپس همه دیدند که علی (ع) را فرستاد.)

سوّم آیه‌ای است درباره‌ی حضرت موسی و حضرت هارون (ع) که فرمودند:« ما به موسی و برادرش حضرت هارون (ع) وحی کردیم. » آیه 87 سوره یونس) از این آیه قدر و منزلت حضرت حضرت هارون (ع) معلوم می‌شود.
رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم هم خطاب به امیرالمؤمنین علی (ع) فرمودند:« انت منی بمنزله هرون من موسی » (ای علی، تو نسبت به من به منزله‌ی حضرت هارون (ع) نسبت به موسی هستی) و نیز وقتی رسول خدا در خانه‌ی اصحاب را رو به مسجد بست جز در خانه علی (ع) را، عباس (عمویش) گفت:« یا رسول الله! ما را از مسجد بیرون کردی و علی را نگاه داشتی!»

پیامبر فرمودند:« من از پیش خود، کاری نکردم. همه به دستور خدای متعال بود.» و این فضیلتی بسیار عظیم است. و نیز رسول خدا فرمودند:« وارد شدن به این مسجد برای هیچ جنب و حائضی جایز نیست، مگر برای محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله وسلم.» و نیز فرمودند:« من شهر علم هستم و علی درِ آن شهر است. هر کس می‌خواهد به شهر علم بیاید، باید از در آن وارد شود.» یعنی راه رسیدن به معارف نهفته در سینه رسول خدا که همان معارف قرآن است، امیرالمؤمنین علی (ع) است. اینها فضایلی است که جز دشمنان، کسی نمی‌تواند آن را رد کند.

چهارم آیه‌ی « و آت ذالقربی حقه» (ای پیامبر حق نزدیکان را بده) _ سوره اسراء، 26 _ است. خداوند آل پیغمبر را با این امر، مخصوص گردانیده است. هنگامی که این آیه فرود آمد، رسول خدا فرمودند:« ای فاطمه! فدک بدون لشکرکشی و جنگ به دست آمده و متعلق به من است. آن را به تو می‌بخشم؛ خداوند فدک را به تو و فرزندانت داده است.»

پنجم آیه‌ی « اجر رسالت» است که فرمودند:« ای رسول ما! به مسلمان‌ها بگو من از شما اجر و مزدی نمی‌خواهم جز مودّت و محبّت به نزدیکان خاصّ من.» (آیه 23 سوره شوری) در صورتی که خداوند در داستان حضرت نوح و هود و چندین پیامبر دیگر از قول آنان می‌فرماید:« اجر و پاداش ما جز بر خداوند نیست.» پس محبّت آل رسول از طرف خداوند بر مومنین واجب شده است.

ششم این آیه است:« ان الله و ملائکته یصلّون علی النبی یا ایها الذین امنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما » _ سوره احزاب، 56_ (خداوند و ملائکه‌اش بر رسول خدا صلوات می‌فرستند. ای کسانی که ایمان آورده‌اید، شما نیز بر او صلوات بفرستید و تسلیم او باشید.)
آنگاه مسلمین از پیامبر پرسیدند:« چگونه صلوات بفرسیتم؟»
رسول خدا فرمودند:« بگویید اللهم صل علی محمد و آل محمد.»

سپس حضرت رضا (ع) پرسید:« تفسیر« یس » چیست؟»
علمای حاضر در مجلس گفتند:« مقصود از« یس » محمد است و در آن شکی نیست.»
حضرت رضا فرمودند:« خداوند به محمد و آل محمد فضیلتی داده که به هیچ کس عطا نکرده؛ و آن این است که جز به انبیا به کس دیگری سلام نکرده. او فرموده است: «سلام بر ابراهیم.» (آیه 109 سوره صافات)، یا «سلام بر نوح» (آیه 79 سوره صافات) و یا « سلام بر موسی و هارون.» (آیه 120 سوره صافات)؛ اما در مورد پیامبر اسلام فرمودنده است: «سلام علی آل یس» یعنی سلام بر آل محمد.» (آیه‌ی 103 سوره صافات) پس خداوند بر آل محمد نیز سلامی مانند سلام به پیامبران داده است.

هفتم آیه‌ی خمس است که می‌فرماید:« یک پنجم هر غنیمتی متعلّق به خدا و رسول و نزدیکان خاص اوست.» (آیه‌ی 41 سوره‌ی انفال) در این آیه، بین نزدیکان خاص پیامبر با مردم فرق گذاشته شده و آنچه را خداوند برای خود برگزیده، برای آنها نیز اختیار کرده است. اما در آیه‌ی صدقات می‌فرماید:« صدقات فقط برای فقرا و مساکین و جمع‌کنندگان صدقات و برای نزدیک کردن قلب‌ها و آزادی اسیران و ضرردیدگان و در راه خدا و درسفرماندگان است» (آیه60 سوره توبه)
مشاهده می‌کنید که خداوند در این آیه برای خود و رسولش و ذوی القربی (خویشان او) سهمی معین نکرده است زیرا صدقه بر آنها حرام است.

هشتم آیه‌ای که می‌فرماید:« اگر نمی‌دانید، از اهل ذکر بپرسید.» (آیه 7 سوره انبیاء) و اهل ذکر ماییم.»
علما گفتند:« مقصود، علمای یهود و نصاری هستند.»
حضرت رضا (ع) فرمودند:« مقصود از ذکر، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم است که خداوند می‌فرماید:« خداوند ذکر یعنی رسولش را به سوی شما فرستاد که برای شما آیه تلاوت کند.» (آیات 10 و 11 سوره طلاق) این آیه تصریح دارد بر اینکه ذکر، رسول خداست. پس اهل ذکر، «اهل رسول خدا» یعنی ما هستیم.

نهم آیه‌ای است که می‌فرماید:« ازدواج با مادران و دختران و . . . حرام است.» (آیه 23 سوره نساء) اینک جواب دهید آیا رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم اگر زنده بود می‌توانست با دختر من ازدواج کند؟»
گفتند:« نه.»
فرمودند:« آیا می‌توانست با دختر یکی از شما ازدواج کند؟»
گفتند:« آری.»
فرمودند:« پس از اینجا معلوم می‌شود ما آل او هستیم و شما امّت او. فرق آل با امت همین است.

دهم، این آیه:« و مرد مؤمنی از آل فرعون گفت. . . » (آیه 28 سوره غافر) آن مرد پسردایی فرعون بود و خداوند او را ازآل فرعون معرفی می کند. همین طور هم خداوند ما را به «آل محمد» مخصوص گردانیده زیرا ما از رسول خدا متولد شده‌ایم ولی سایر مردم به دین او نسبت داده شده اند.

یازدهم، این آیه:« اهل خود را به نماز امر کن و بر آن شکیبا باش! » (آیه 132 سوره طه) وقتی این آیه نازل شد، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم هر روز وقت نماز، مقابل در خانه امیرالمؤمنین علی و فاطمه زهرا می‌ایستاد و با صدای بلند می‌فرمودند:« به نماز بشتابید. رحمت خدا بر شما.»
سپس حضرت رضا (ع) فرمودند:« خداوند هیچ یک از فرزندان پیغمبران را مانند ما گرامی نداشت.»